ممکن است برخی از افراد در مدت زندگی خود برای مدتی ناپدید شوند و هیچ خبری از آن ها در دست نباشد به این افراد غایب مفقودالاثر گفته می شود. در این مقاله با شما همراه هستیم تا شما را با معنی و مفهوم غایب مفقودالاثر و شرایط و آثار آن آشنا کنیم. پیشنهاد می کینم تا انتهای این مطلب ما را همراهی کنید و در صورت داشتن هرگونه سوال در مورد غایب مفقود الاثر آن را در قالب کامنت بیان کرده تا توسط وکیل به آن پاسخ داده شود و یا با شماره 09122724813 تماس حاصل نمایید.
غایب مفقودالاثر کیست؟
مطابق ماده 1011قانون مدنی :
غایب مفقودالاثر شخصی است که از غیبت او مدت بسیار زیادی گذشته باشد و از وی هیچ خبری وجود نداشته باشد. برای غایب مفقود الاثر بودن غیبت طولانی و نبودن خبری مبنی بر زنده بودن یا مرگ شخص ملاک است.
مراحل پیش بینی شده برای غایب مفقود الاثر:
- حفظ مال و اموال غایب مفقود الاثر قبل از تعیین امین
- تعیین امین برای اداره مال و اموال غایب مفقود الاثر
- دادن اموال به تصرف موقت ورثه غایب مفقود الاثر
- صدور حکم موت فرضی غایب مفقود الاثر و دادن اموال به تصرف قطعی وراث وی
طلاق غیابی همسر غایب مفقودالاثر چگونه است؟
طبق قانون، هرگاه کسی چهار سال غایب مفقودالاثر باشد، همسرش می‌تواند از دادگاه تقاضای طلاق غیابی کند. در عقدنامه‌های امروزی بندی به عنوان شرط ضمن عقد وجود دارد و زوجین می توانند آن را امضا کنند که بدین شرح می باشد که هرگاه مردی به شش ماه غایب شد و از او خبری نبود، همسر می تواند تقاضای طلاق کند. اگر زوجین هنگام عقد، این بند موجود در عقد نامه را امضا نکنند، زن باید به مدت چهارسال از زمان مفقود شدن فرد غایب صبر کند و سپس از دادگاه تقاضای طلاق کند. که دادگاه با طی کردن تشریفات قانونی حکم به طلاق می دهد. بعد از این که حکم طلاق و یا حکم موت فرضی صادر شد زن باید مدت چهار ماه و 10 روز عده وفات را نگه داردر این مدت زن نمی‌تواند ازدواج کند، پس از طی این مدت می تواند زن قصد ازدواج کند.
نحوه تقسیم اموال غایب مفقودالاثر:
اگر از فوت غایب اطمینانی وجود نداشته باشد دادگاه باید با توجه به در خواست افراد ذی‌نفع یا ورثه برای اداره اموال غایب باید یک امین تعیین نماید. وظیفه امین نگهداری از اموال و فرزندان غایب مفقودالاثر تا زمان بازگشت و یا صدور حکم فوت فرضی است. ورثه های غایب می توانند قبل از صدور حکم فوت فرضی تقاضای تقسیم اموال را از دادگاه درخواست نمایند، به شرط آن که از زمان غیبت فرد غایب مدت 2 سال گذشته باشد و هیچ خبری از غایب در دست نباشد. وراث باید تضمین دهند که با بازگشت غایب اموالش به وی مسترد گردد، در این صورت دادگاه اجازه تقسیم اموال بین ورثه را صادر خواهد کرد.مشخص کردن امین برای اداره مال و اموال غایب مفقود الاثر:
مطابق ماده 1012 قانون مدنی:
اگر غایب مفقودالاثر برای اداره اموال خود تكلیفی معین نكرده باشد و كسی هم نباشد كه قانوناً حق تصدی امور او را داشته باشد، محكمه برای اداره اموال او یك نفر امین معین می‌كند و تقاضای تعیین امین فقط از طرف مدعی العموم و اشخاص ذی نفع در این امر قبول می‌شود. اما مطابق قانون تعیین یکی از وراث به عنوان امین بر دیگران اولویت دارد اما بدین شرط که تضمینات کافی را برای حفظ و اداره اموال وی بسپارد.ماده 1014 قانون مدنی:
اگر يکي از وراث غايب تضمينات کافيه بدهد، محکمه نمي‌تواند امين ديگري معين کند و وارث مزبور به اين سمت معين خواهد شد.وظایف امین در غایب مفقود الاثر :
در قانون امور حسبی و قانون مدنی وظایف و اختیارات امین تعیین شده است.ماده 141 قانون امور حسبی:
هر گاه در بین اموال غایب مال ضایع‌شدنی باشد، ورثه یا امین که اموال غایب به تصرف آنها داده شده است، آن مال را فروخته و از نتیجه فروش با رعایت مصلحت غایب مالی خریداری کرده یا اقدام دیگری که به صرفه غایب باشد، انجام می‌دهد.ماده 142 قانون امور حسبی:
هر یک از امین و ورثه که اموال غایب به تصرف آنها داده شده است، می‌توانند با اجازه دادستان اموال منقوله غایب را که مورد احتیاج نیست، فروخته و از پول آن مال دیگری که موافق مصلحت غایب باشد، خریداری کنند یا اقدام دیگری که به صرفه غایب باشد، انجام دهند.ماده 147 قانون امور حسبی:
نفقه اشخاص واجبالنفقه غایب و دیون غایب از وجوه نقد یا منافع اموال او داده می‌شود و در صورت عدم کفایت از اموال منقوله فروخته خواهد شد و اگر اموال منقول هم کافی نباشد، از اموال غیرمنقول فروخته می‌شود.ماده 148 قانون امور حسبی:
در غیر مورد ماده قبل، ورثه و امین حق ندارند اموال غیرمنقول غایب را بفروشند یا رهن بگذارند.ماده 1028 قانون مدنی:
امینی كه برای اداره كردن اموال غایب مفقودالاثر معین می‌شود، باید نفقه زوجه دائم یا منقطعه كه مدت او نگذشته و نفقه او را زوج تعهد كرده باشد و نیز اولاد غایب را از دارایی غایب تادیه کند. در صورت اختلاف در میزان نفقه تعیین آن به عهده محكمه است.
سپردن اموال به تصرف موقت ورثه در غایب مفقود الاثر:
ماده 1025 قانون مدنی:
وراث غایب مفقودالاثر می‌توانند قبل از صدور حكم موت فرضی او نیز از محكمه تقاضا کنند كه دارایی او را به تصرف آنها بدهد؛ مشروط بر اینكه اولا غایب مزبور كسی را برای اداره كردن اموال خود معین نكرده باشد و ثانیا دو سال تمام از آخرین خبر غایب گذشته باشد، بدون اینكه حیات یا ممات او معلوم باشد.صدور حکم موت فرضی برای غایب مفقودالاثر:
حکم موت فرضی غایب در موردی صادر می‌شود که از تاریخ آخرین خبری که از حیات او رسیده است مدتی گذشته باشد که عادتا چنین شخصی زنده نمی ماند.
ماده 1020 قانون مدنی:
موارد ذیل ازجمله مواردی محسوب است که عادتا شخص غایب زنده فرض نمی شود:
1 – وقتی که ده سال تمام ازتاریخ آخرین خبری که ازحیات غایب رسیده است گذشته و در انقضاء مدت
مزبور سن غایب ازهفتاد و پنج سال گذشته باشد.
2 – وقتی که یک نفر بعنوانی از عناوین جزء قشون مسلح بوده و در زمان جنگ مفقود و سه سال تمام از تاریخ انعقاد صلح بگذرد بدون اینکه خبری از او برسد هرگاه جنگ منتهی به انعقاد صلح نشده باشد مدت مزبور پنج سال ازتاریخ ختم جنگ محسوب می شود.
3 – وقتی که یک نفر حین سفری بحری در کشتی بوده که آن کشتی در آن مسافرت تلف شده است سه سال تمام از تاریخ تلف شدن کشتی گذشته باشد بدون این که از آن مسافر خبری برسد.
ماده 1021 قانون مدنی:
در مورد فقره اخیر ماده قبل اگر با انقضاء مدت های ذیل که مبداء آن از روز حرکت کشتی محسوب می شود کشتی به مقصد نرسیده باشد و در صورت حرکت بدون مقصد به بندری که از آنجا حرکت کرده برنگشته و از وجود آن به هیچ وجه خبری نشده کشتی تلف شده محسوب می شود:
الف – برای مسافرت در بحر خزر و داخل خلیج فارس یکسال
ب – برای مسافرت در بحر عمان ،اقیانوس هند،بحراحمر،بحرسفید (مدیترانه ) ،بحر سیاه و بحر آزوف دو سال
ج – برای مسافرت درسایر بحار سه سال
ماده 1022 قانون مدنی:
اگر کسی در نتیجه واقعه ای به غیرآنچه درفقره 2 و 3 ماده 1020 مذکور است دچار خطر مرگ گشته و مفقود شده و یا درطیاره بوده و طیاره مفقود شده باشد وقتی می توان حکم موت فرضی او را صادر نمود که پنج سال از تاریخ دچار شدن به خطر مرگ بگذرد بدون اینکه خبری از حیات مفقود رسیده باشد.
ماده 1023 قانون مدنی:
در مورد مواد 1020 و1021 و 1022 محکمه وقتی می تواند حکم موت فرضی غایب را صادر نماید که در یکی از جراید محل و یکی از روزنامه های کثیرالانتشار تهران اعلانی درسه دفعه متوالی هرکدام به فاصله یک ماه منتشر کرده و اشخاصی را که ممکن است از غایب خبری داشته باشند دعوت نمایدکه اگر خبر دارند به اطلاع محکمه برسانند. هرگاه یکسال از تاریخ اولین اعلان بگذرد و حیات غایب ثابت نشود حکم موت فرضی او داده می شود.
پیشنهاد می شود این مطالب را بخوانید:
لایحه دادگاه تجدیدنظر برای دفاع از خیانت در امانت ماشین
پییدا شدن غایب مفقودالاثر:
ماده 1029 قانون مدنی: هرگاه مردی چهار سال تمام غایب مفقودالاثر باشد، زن او می‌تواند از دادگاه تقاضای طلاق کند. در این صورت دادگاه اقدام به نشر سه نوبت آگهی هر کدام به فاصله یک ماه در یکی از جراید محل و یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار تهران خواهد کرد و پس از گذشت یک سال از تاریخ آخرین آگهی، در صورتی که خبری از غایب نرسیده باشد، حکم به طلاق خواهد داد و زن پس از وقوع طلاق و نگه داشتن عده وفات می‌تواند مجدداً ازدواج کند. اگر شخص غایب پس از وقوع طلاق و گذشتن مدت عده پیدا شود، حقی نسبت به زن سابق خود نخواهد داشت اما اگر قبل از انقضای مدت عده پیدا شود، نسبت به طلاق حق رجوع خواهد داشت، یعنی می‌تواند با اظهار اراده خود مبنی بر ادامه ازدواج اثر طلاق را از بین ببرد.
بعد از صدور حکم فوت فرضی نیز اگر غایب پیدا شود کسانی که اموال او را به عنوان وراثت تصرف کرده‌اند باید آنچه را که از اعیان یا عوض و یا منافع اموال مزبور حین پیدا شدن غایب موجود می باشد مسترد دارند.
