مالیات بر درآمد اتفاقی یکی از انواع مالیات‌های مستقیم است که به درآمدهایی تعلق می‌گیرد که به‌صورت غیرمنتظره و بدون فعالیت شغلی یا اقتصادی منظم به دست می‌آیند. این نوع درآمد معمولاً از بخشش، جایزه، یا انتقالات غیرتجاری ناشی می‌شود.
درآمد اتفاقی چیست و چه تفاوتی با درآمد شغلی دارد؟
درآمد اتفاقی، درآمدی است که فرد بدون داشتن فعالیت تجاری یا حرفه‌ای مشخص، به‌صورت یک‌باره دریافت می‌کند. برخلاف درآمد شغلی که ناشی از کار، سرمایه‌گذاری یا خدمات است، درآمد اتفاقی جنبه تصادفی دارد.
مثال‌هایی از درآمد اتفاقی
- دریافت جایزه نقدی یا غیرنقدی
- بخشش یا هبه از اشخاص دیگر
- انتقال ملک یا دارایی بدون معامله رسمی
- جوایز بانکی یا قرعه‌کشی‌ها
نحوه محاسبه درآمد اتفاقی
طبق قانون مالیات‌های مستقیم، مبنای محاسبه مالیات بر درآمد اتفاقی، ارزش روز دارایی یا وجه دریافتی است. نرخ این مالیات معمولاً ثابت نبوده و بسته به نوع دارایی و شرایط انتقال، متفاوت است.
نرخ‌های مالیاتی
در بیشتر موارد نرخ مالیات بر درآمد اتفاقی معادل ۱۰ درصد از ارزش دارایی منتقل‌شده است، مگر اینکه انتقال‌دهنده از بستگان نزدیک باشد که در این حالت مشمول معافیت‌هایی خواهد شد.
کسورات و معافیت‌های قانونی
در مواردی مانند هبه بین والدین و فرزندان یا همسران، طبق قانون، مالیات دریافت نمی‌شود. همچنین اگر انتقال با اهداف خیرخواهانه انجام شود، معافیت‌های خاصی دارد.
جرائم و تبعات عدم پرداخت مالیات اتفاقی
در صورت عدم اظهار یا پرداخت به‌موقع، مالیات مشمول جریمه تأخیر و حتی پیگرد قانونی می‌شود. اداره امور مالیاتی اختیار دارد ارزش دارایی را تخمین و مالیات را مطالبه کند.
راهکار حقوقی و نقش وکیل مالیاتی
در بسیاری از پرونده‌ها، تفسیر اشتباه از مفهوم درآمد اتفاقی باعث بروز اختلاف میان مؤدی و سازمان مالیاتی می‌شود. مشورت با وکیل مالیاتی متخصص می‌تواند از صدور برگه تشخیص ناعادلانه جلوگیری کند.
جمع‌بندی
مالیات موضوعی است که اغلب افراد به آن توجه ندارند اما عدم آگاهی از آن می‌تواند منجر به جرائم مالیاتی شود. پیشنهاد می‌شود پیش از هر انتقال یا دریافت دارایی غیرمعمول، با یک کارشناس یا وکیل مالیاتی مشورت کنید.
