حق سرقفلی چیست؟
بسیاری از اصطلاحات حقوقی در زندگی روزمره ما نیز کاربرد دارد. در این نوشتار در مورد مراحل انتقال حق سرقفلی توضیحاتی ارائه می‌کنیم. شاید سوالاتی در این مورد به ذهن شما رسیده باشد، برای مثال حق سرقفلی چیست؟ یا مراحل انتقال حق سرقفلی به چه صورت است؟ آیا برای انتقال سرقفلی مدارک خاصی مورد نیاز است؟ و پرسش هایی از این قبیل که برای انجام مراحل انتقال حق سرقفلی یک ملک لازم است پاسخ آن ها را بدانید. پیش از آن که با مراحل انتقال حق سرقفلی آشنا شویم باید گفت که حق سرقفلی، حقی است که فردی توسط شهرت به دست می‌آورد. برای مثال فردی که در یک مجتمع تجاری یا محل کسب و کار بعد از مدت زمانی، شهرتی را در یک فروشگاه یا مغازه کسب می کند، به این شهرت حق سرقفلی می گویند. حق سرقفلی از آن دسته حقوق های مالی است که می‌توان آن را به اشخاص دیگر انتقال داد. نکاتی که در مورد انتقال حق سرقفلی وجود دارد، این است که هم مالک یک ملک و هم مستاجر آن می توانند به انتقال این حق اقدام نمایند. با توجه به قراردادی که در این میان بین طرفین بسته می شود، روش ها و مراحل انتقال حق سرقفلی متفاوت است، از جمله می توان به انتقال ملک به همراه سرقفلی و یا اجاره ملک به همراه سرقفلی اشاره کرد. توضیحات کامل در مورد این انتقال ها را در ادامه بخوانید.
روش های انتقال حق سرقفلی
اگر مالک بخواهد ملک را به همراه سرقفلی منتقل کند، به صورت تمام و کمال، ملک همراه با این امتیاز به فرد دیگر انتقال داده می شود. این شیوه که به نام انتقال ملک به همراه حق سرقفلی شناخته می شود، به این صورت است که هم ملک و هم حق سرقفلی از مالکیت فروشنده خارج می‌شوند و پس از انتقال، خریدار مالک این موارد است. در مورد بعدی که به عنوان دومین روش انتقال سرقفلی شناخته می شود، مالک، ملک مذکور را به فرد دیگری اجاره داده و همزمان با اجاره دادن این ملک حق سرقفلی را نیز در حق او انتقال می دهد. این روش به نام اجاره ملک به همراه سرقفلی شناخته شده است.
سرقفلی با توجه به شرایط مختلف ارزش متفاوتی دارد، که ارزش سرقفلی ها در زمان انعقاد قرارداد مشخص می شوند. در اجاره ملک به همراه سرقفلی بین موجر و مستاجر قرارداد منعقد می گردد. یکی از این قرارداد ها به نام قرارداد اجاره شناخته می‌شود و دیگری تعهد به انتقال سرقفلی در قبال یک عوض معین است. از نظر حقوقی راه های انتقال سرقفلی به صورت انتقال اختیاری سرقفلی، انتقال قضایی سرقفلی و انتقال قهری سرقفلی شناخته می شود. در انتقال اختیاری مالک یک ملک کاملاً با میل و رغبت، از روی اختیار سرقفلی را به فرد دیگر منتقل می کند. این انتقال می تواند توسط یک سند عادی و یا یک سند رسمی انجام بگیرد. انتقال قهری سرقفلی، زمانی اتفاق می افتد که مالک فوت می کند و حقوق کسب و اجاره به ورثه وی انتقال داده می شوند .در انتقال قضایی یک مقام قضایی به انتقال سرقفلی ملک حکم می دهد.
مراحل انتقال حق سرقفلی کدام است؟
در مراحل انتقال حق سرقفلی باید این موارد را در نظر داشت. با توجه به اینکه این حق از جمله حقوق قانونی یه فرد و مالک یک ملک شناخته می شود، برای انتقال آن می توان به دفاتر اسناد رسمی مراجعه نمود. در این مورد باید مدارک مورد نیاز را همراه داشت تا انتقال به صورت قانونی و به درستی انجام بگیرد. این موارد را در مراحل انتقال حق سرقفلی در نظر بگیرید.
- طرفین معامله باید حتما احراز هویت شوند و به همین دلیل مدارک شناسایی به خصوص کارت ملی مورد نیاز است.
- اصل سند مالکیت باید همراه طرفین باشد که این مدرک برای انتقال ملک نیاز است. برای انتقال سرقفلی باید اصل اجاره نامه نیز به دفترخانه ارائه شود.
- استعلام از دفترخانه ای که اجاره نامه سند سرقفلی را تنظیم کرده است نیز باید در مراحل انتقال حق سرقفلی لحاظ شود.
- اگر مالک می خواهد ملک را نیز انتقال دهد، باید از اداره ثبت اسناد شهر مربوطه، استعلام اخذ شود. در صورت انتقال حق سرقفلی به تنهایی به این استعلام نیازی نیست.
- یکی دیگر از مراحل انتقال حق سرقفلی، اخذ مفاصا حساب از اداره دارایی است. این مورد به نام گواهی مفاصا حساب مالیاتی شناخته می شود.
- به دلیل اینکه سرقفلی مربوط به املاک تجاری و کسب و کار است، مالیات مشاغل نیز باید حتما اخذ شود.
- برای عدم بدهی و بلامانع بودن معامله باید از اداره تامین اجتماعی نیز استعلام اخذ کرد. این استعلام به نام مفاصا حساب مشاغل شناخته می شود که تمام ملک های تجاری و کسب و کار ها باید برای آن در هنگام معامله های مختلف به تامین اجتماعی مراجعه نمایند.
- مالک باید از اتحادیه مربوط به صنف و کسب و کار خود، مفاصا حساب به منظور عدم بدهی و عدم ممنوعیت تنظیم سند اخذ نماید.
- مفاصا حساب عوارض نوسازی شهرداری نیز باید اخذ شود.
این ها مواردی از مراحل انتقال حق سرقفلی هستند که باید همه آن ها به صورت دقیق اجرایی شوند.
این نکات را در مورد مراحل انتقال حق سرقفلی در نظر داشته باشید
اگر سرقفلی سند رسمی دارد و مالک از نظر قانونی حق انتقال به غیر داشته باشد، می تواند با سند رسمی این حق را در حق فرد ثالث انتقال دهد.
مبلغ سرقفلی بر اثر عوامل مختلفی تعیین می شود که از جمله می توان به موقعیت محل کسب و کار اشاره کرد. البته شرایط اجاره نیز در این مورد موثر است. طول مدت اشتغال مستاجر ملک نیز و حسن شهرت او در قیمت حق سرقفلی تاثیر دارد. این نرخ از سوی دادگاه تعیین می شود.
انتقال حق سرقفلی فقط برای املاک تجاری است و هیچوقت برای محیط های مسکونی تعریف نمی شود.
اگر ملک یا مجتمع تجاری به صورت نیمه کاره باشد، برای آن مالیات سرقفلی وضع نمی شود به دلیل اینکه هیچ گونه بهره برداری از آن انجام نشده است.
انتقال سرقفلی به صورت اختیاری اصولا از طریق بیع، هبه و صلح انجام می شود. در این میان مستاجر یک حقی به نام حق مالکانه به مالک ملک پرداخت می کند که به صورت عرفی تعیین می شود و این مبلغ حدودا بین 5 تا 8 درصد در نظر گرفته شده است.
